Informacje o hiperoksalurii pierwotnej

Czym jest hiperoksaluria pierwotna?

Hiperoksaluria pierwotna (PH) to rodzina bardzo rzadkich zaburzeń genetycznych powodujących nadprodukcję szczawianu w wątrobie, co może prowadzić do zagrażającego życiu uszkodzenia nerek.

Gdy zbyt duża ilość szczawianu gromadzi się w nerkach, szczawian wiąże się z wapniem, tworząc kryształy szczawianu wapnia (CaOx). Kryształy CaOx łączą się ze sobą, tworząc złogi w nerkach i drogach moczowych, a także są rozprowadzane w tkance nerek, powodując nefrokalcynozę. W miarę postępu PH postępujące uszkodzenie nerek może prowadzić do schyłkowej niewydolności nerek, wymagającej regularnego dializowania i podwójnego przeszczepu nerki i wątroby.

Istnieją trzy znane genetycznie zdefiniowane podtypy PH, z których każdy jest wynikiem mutacji w jednym z trzech różnych genów.

Podtyp Zmutowany gen Niedobór enzymu
PH1 AGXT aminotransferaza alaninowo-glioksylowa (AGT)
PH2 GRHPR reduktaza glioksylanowa/reduktaza hydroksypirogronianowa (GR/HPR)
PH3 HOGA1 aldolaza 4-hydroksy-2-oksoglutaranu (HOGA)
idiopatyczna PH (IPH) lub PH bez mutacji (NMD) Nieznany Nieznany

Objawy przedmiotowe i podmiotowe

Objawy ostrzegawcze hiperoksalurii pierwotnej mogą obejmować jeden lub więcej z wymienionych poniżej objawów:

  • Kamienie nerkowe lub pęcherzowe w wywiadzie rodzinnym
  • Pojedynczy kamień nerkowy u dziecka
  • Nawracające kamienie nerkowe u osoby dorosłej
  • Przewlekła choroba nerek (PChN) o nieznanej etiologii
  • Nefrokalcynoza
  • Oksaloza układowa
  • Schyłkowa niewydolność nerek (ESRD)
  • Brak rozwoju, ESRD, ciężkie zaburzenia siatkówki lub utrata wzroku u niemowląt

Gdy dochodzi do zaburzenia pracy nerek , szczawian wapnia może odkładać się w tkankach całego organizmu, powodując chorobę zwaną oksalozą układową. Oznaki oksalozy układowej obejmują:

  • Retinopatia i zaburzenia widzenia
  • Kardiomiopatia
  • Zaburzenia przewodzenia i blok serca
  • Zahamowanie wzrostu kości
  • Nawracające niskoenergetyczne złamania
  • Deformacje kości z osteodystrofią
  • Silny ból kości
  • Niedokrwistość
  • Guzki i owrzodzenia skóry

Progresja PH

Uwaga: PH może mieć różne poziomy nasilenia w zależności od rodzaju

Częstość występowania

PH to bardzo rzadka choroba z istotną liczbą nierozpoznanych przypadków. Szacunkowa częstość występowania na podstawie badań klinicznych wynosi mniej niż 3 osoby na milion, podczas gdy oczekiwana częstość występowania na podstawie badań genetycznych wynosi około 26 osób na milion. Ta luka sugeruje, że choroba ta pozostaje nierozpoznana u większości osób z mutacjami genetycznymi powodującymi PH.

Rozkład pomiędzy trzema znanymi rodzajami PH (PH1, PH2 i PH3) również różni się między badaniami klinicznymi a badaniami genetycznymi. Dane te sugerują, że PH2 i PH3 pozostają nierozpoznane szczególnie często:

Stosunek na podstawie badań klinicznych
Stosunek na podstawie badań genetycznych

Niezaspokojona potrzeba medyczna

Badacze szacują, że ponad 80% pacjentów pozostaje niezdiagnozowanych. Pacjenci z ciężką postacią PH mogą wymagać regularnego dializowania i podwójnego przeszczepu wątroby i nerki. Przeszczepy to poważne zabiegi chirurgiczne; po przeszczepie pacjenci muszą przyjmować leki immunosupresyjne przez resztę życia. Obecnie dostępna jest jedna zatwierdzona terapia stosowana wyłącznie w leczeniu pacjentów z PH1.

Piśmiennictwo:
Allard L, et al. Pediatr Nephrol. 2015;30(10):1807-1813.
Beck BB, et al. Eur J Hum Genet. 2013;21(2):162-172. Monico CG, et al. Clin J Am Soc Nephrol. 2011;6(9):2289-2295.
Bhasin B, et al. World J Nephrol. 2015;4(2):235-244.
Birtel J, et al. Am J Ophthalmol. 2019;206:184-191.
Cochat P, Rumsby G. N Engl J Med. 2013;369(7):649-658.
Danpure CJ, Rumsby G. Expert Rev Mol Med. 2004;6(1):1-16.
Dindo M, et al. Urolithiasis. 2019;47(1):67-78.
Edvardsson VO, et al. Pediatr Nephrol. 2013;28(10):1923-1942.
Garrelfs SF, et al. Kidney Int. 2019;96(6): 1389-1399.
Harambat J, et al. Kidney Int. 2010;77(5):443-449.
Hopp K, et al. J Am Soc Nephrol. 2015;26(10):2559-2570.
Johnson SA, et al. Pediatr Nephrol. 2002;17(8):597-601.
Lai C, et al. Mol Ther. 2018;26(8):1983-1995.
Mandrile G, et al. Kidney Int. 2014;86(6):1197-1204.
Neuberger JM, et al. Transplantation. 2017;101(4S)(suppl 2):S1‐S56.
OXLUMO [package insert]. Cambridge, MA: Alnylam Pharmaceuticals Inc; 2020.
Salido E, et al. Biochim Biophys Acta. 2012;1822(9):1453-146.
Sas DJ, et al. Urolithiasis. 2019;47(1):79-89.
Soliman NA, et al. Nefrol Ther. 2017;13(3):176-182. Frishberg Y, et al. Am J Nephrol. 2005;25(3):269-275.
U.S. Census Bureau population on a date: 20 lutego 2020 r. Strona internetowa United States Census Bureau, 2020
van Woerden CS, et al. Nephrol Dial Transplant. 2003;18(2):273-279.
Williams EL, et al. Nephrol Dial Transplant. 2012;27(8):3191-3195

Select your language: